Giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trong nhà trường là một trong những mô hình đang được phát huy hiệu quả thiết thực tại Trường Trung học cơ sở thị trấn Kiên Lương 1 (Kiên Lương) trong những năm gần đây, mô hình đã giúp các em phát triển toàn diện cả trong học tập cũng như trong giao tiếp, ứng xử.
Trước đây, việc giáo dục kỹ năng cho học sinh, đặc biệt là các kỹ năng về giao tiếp, tương tác, ứng xử trong cuộc sống chưa được quan tâm đúng mức, dẫn đến không ít học sinh chưa phát huy được khả năng cũng như biết cách ứng xử, còn rụt rè, ngại giao tiếp với mọi người. Trong khi đó, trước quá trình đô thị hóa ngày càng nhanh, sự bùng nổ các phương tiện thông tin đại chúng khiến học sinh phải chịu những tác động tích cực lẫn tiêu cực khác nhau trong gia đình và ngoài xã hội. Do đó việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh là một trong những nhu cầu cấp thiết được nhà trường đặc biệt quan tâm, nhất là khi các em còn ngồi trên nghế nhà trường. Chính vì vậy, năm học 2017 – 2018 Trường THCS thị trấn Kiên Lương 1, huyện Kiên Lương bắt đầu triển khai thực hiện mô hình này. Thầy Dương Văn Bình, giáo viên Tổng phụ trách Trường THCS thị trấn Kiên Lương 1, người đưa ra ý tưởng thành lập mô hình cho biết, mô hình được áp dụng đối với các em học sinh từ lớp 6 đến lớp 9. Tùy theo khối lớp, độ tuổi, việc hướng dẫn những kỹ năng cho học sinh được nhà trường lựa chọn áp dụng sao cho phù hợp với các kỹ năng như: Kỹ năng làm việc nhóm, kỹ năng giao tiếp, kỹ năng xử lý tình huống, kỹ năng tự chăm sóc bản thân, giáo dục giới tính... “Bên cạnh đó, nhà trường còn chú trọng đến việc giáo dục học sinh những kỹ năng giúp học sinh tự ứng phó khi gặp những tình huống thiên tai, hỏa hoạn như: Kỹ năng sơ cứu thương, phòng cháy, chữa cháy, kỹ năng sinh tồn... việc xác định dạy kỹ năng nào trước, kỹ năng nào sau được nhà trường lựa chọn thực hiện ngay từ khi học sinh bước vào năm học đầu tiên ở lớp 6”, thầy Dương Văn Bình, giáo viên Tổng phụ trách Trường THCS thị trấn Kiên Lương 1, cho biết thêm.
Thầy giáo Dương Văn Bình (đứng phái trên), giáo viên Tổng phụ trách Trường THCS thị trấn Kiên Lương 1 (Kiên Lương), trong giờ hướng dẫn kỹ năng sống với chủ đề: “Giáo dục giới tính” cho học sinh nhà trường
Qua thời gian triển khai thực hiện mô hình, đến nay 100% học sinh tại trường được giáo dục kỹ năng sống và đã mang lại những hiệu ứng tích cực. Đa số học sinh nhà trường có thể vận dụng kỹ năng được học vào thực tiễn và phục vụ thiết thực trong quá trình học tập hàng ngày. Em Ngô Lê Ngọc Ngân, lớp 9/2 Trường THCS thị trấn Kiên Lương 1 (Kiên Lương) cho biết, qua tham gia các buổi giáo dục kỹ năng sống do nhà trường giảng dạy, em nhận thấy mình ngày càng mạnh dạn và tự tin hơn trong các hoạt động từ học tập cho đến tham gia sinh hoạt cộng đồng. Đặc biệt, là giúp em nâng dần được tư duy của mình trong làm việc nhóm, giúp em linh hoạt hơn trong việc xử lý các tình huống phát sinh trong nhà trường cũng như ngoài xã hội. “Hiện bản thân em đã biết cách trao đổi, trình bày quan điểm cá nhân của mình trong việc nhóm hoặc trong cộng đồng, qua đó hỗ trợ rất tốt trong các hoạt động này, giúp công việc của nhóm của lớp... Các Kỹ năng về lắng nghe, kỹ năng giải quyết vấn đề, kỹ năng tư duy sáng tạo và cuối cùng là kỹ năng tự làm chủ bản thân được em thường xuyên áp dụng trong học tập cũng như ngoài xã hội”, em Ngô Lê Ngọc Ngân nói.
Còn em Lưu Đức Hòa, học sinh lớp 8/7 chia sẽ, các buổi hướng dẫn các kỹ năng của nhà trường đối với học sinh chúng em rất nhẹ nhàng và vui nhộn thông qua các hình thức trò chơi giúp học sinh dễ dàng tiếp thu hơn, dễ chia sẽ hơn và trên hết là những hiệu ứng tích cực từ các buổi giáo dục kỹ năng giúp học sinh chúng em trưởng thành hơn rất nhiều. “Ví dụ như khi nhà trường dạy kỹ năng lắng nghe, giáo viên có thể thiết kế trò chơi truyền thông tin bằng việc thành lập các đội chơi, mỗi đội 2 người, người thứ Nhất sau khi tiếp nhận từ khóa bằng hình vẽ hay câu chữ sẽ chuyển thông tin lại cho bạn mình khi đó đang đeo tai nghe có mở nhạc. Bằng cách diễn đạt bằng khẩu hình hay hình thể người chơi thứ Nhất làm thế nào để bạn mình đoán được từ khóa sẽ được tính điểm. Kết thúc trò chơi giáo viên tổng kết được số thông tin nhận được và không nhận được của các đội từ đó kết luận: Lắng nghe là gì và kỹ năng lắng nghe là gì? Để hướng dẫn học sinh phương pháp lắng nghe tích cực cho học sinh”, em Lưu Đức Hòa nói thêm.
Cô Phan Thị Hồng Thắm, Hiệu trưởng Trường THCS thị trấn Kiên Lương 1, huyện Kiên Lương cho biết, trong quá trình triểm khai thực hiện mô hình tại nhà trường đến nay cho thấy mô hình là giải pháp giáo dục kỹ năng sống rất hiệu quả, thiết thực, học sinh hứng thú tiếp thu và hình thành các kỹ năng cơ bản trang bị cho mình trong cuộc sống. Học sinh còn tích tham gia các hoạt động của trường lớp, của ngành đạt nhiều giải cao. “Đặc biệt, nhà trường đã nhận được nhiều phản hồi tích cực và ủng hộ từ phụ huynh học sinh về phương pháp thực hiện mô hình. Qua đó, góp phần giúp cho trường hướng tới xây nhà trường trở thành ngôi trường hạnh phúc đối với học sinh trong thời gian tới”, cô Phan Thị Hồng Thắm chia sẽ thêm.
Hiệu quả của mô hình giáo dục kỹ năng sống cho học sinh THCS ngoài việc phát huy hiệu quả tích cực trong việc hình thành những kỹ năng cơ bản trong các hoạt động của học sinh, giúp các em nhận thức, đánh giá và thực hiện những vụ việc trong nhà trường và ngoài xã hội một cách đầy đủ, chính chắn hơn, từ đó góp phần trong phát triển duy của các em ngày càng hoàn thiện hơn./.
VĂN PHỤNG